Το ποδόσφαιρο στο Λεκανοπέδιο

Στιγμιότυπα από την ιστορία του ποδοσφαίρου στο Λεκανοπέδιο της Αττικής από τις απαρχές της Ένωσης Ποδοσφαιρικών Σωματείων Αθηνών (Ε.Π.Σ.Α.) και όχι μόνον. Σωματεία, διοργανώσεις, αξιοσημείωτα και παράξενα. Σύλλογοι και παίκτες που έγραψαν τη δική τους ιστορία στις τοπικές κατηγορίες αλλά και στις Εθνικές κατηγορίες.

Παρασκευή 29 Ιουλίου 2011

Εθνικοί τίτλοι ομάδων της ΕΠΣ Αθηνών (Β΄ μέρος)

Καθώς ανεβαίνουμε στις Κατηγορίες, λιγοστεύουν οι τίτλοι που κατάκτησαν ομάδες της ΕΠΣΑ σε Εθνικό επίπεδο.

Στο θεσμό της Γ΄ Εθνικής που ξεκίνησε από το 1982-83 με ενιαίο "πειραματικό" όμιλο και σε συνολικά 29 διοργανώσεις μέχρις στιγμής, αθηναϊκοί σύλλογοι κατάφεραν να ανακηρυχθούν πρωταθλητές σε μόλις 12 περιπτώσεις. Την κορυφή των διακρίσεων με δυο κατακτήσεις μοιράζονται η Δόξα Βύρωνα (το 1991 και το 1995) με την Καλλιθέα (1993 και 2010). Από έναν τίτλο Γ΄ Εθνικής πήραν ακόμη οκτώ σωματεία. Ήσαν ο Χαυραγιακός (1986), ο Ατρόμητος Αθηνών (1988), ο Εθνικός Αστέρας (1997), το Αιγάλεω (1999), ο Ακράτητος Άνω Λιοσίων (2000), ο Θρασύβουλος Φυλής (2005), ο ΠΑΟ Αγίου Δημητρίου (2007) και η Ηλιούπολη (2009).



Ένα σκαλοπάτι πιο πάνω βρίσκεται η Β΄ Εθνική, με 52 διοργανώσεις μέχρις στιγμής. Μόνο έξι διαφορετικοί αθηναϊκοί σύλλογοι μπόρεσαν να χρισθούν τροπαιούχοι σε 15 περιπτώσεις. Την πρωτιά κατέχει το Αιγάλεω με 5 τρόπαια Β΄ Εθνικής, τις χρονιές 1961, 1965, 1977, 1983 και 2001. Ακολουθούν, με τρία πρωταθλήματα έκαστος, οι Απόλλων (1970, 1973, 1975) και Ατρόμητος Αθηνών (1972, 1980 και 2009). Από δυο κατακτήσεις έχουν ο Φωστήρας (που πήρε τον πρώτο τίτλο στα 1960 και έναν ακόμη το 1970, αγωνιζόμενος σε διαφορετικό όμιλο από τον Απόλλωνα) και ο Αθηναϊκός (1990 και 2000). Τέλος, ένα πρωτάθλημα Β΄ Εθνικής κατέκτησε ο Πανιώνιος (1997).

Ειδικά Πρωταθλήματα ΕΠΟ

Όμως, δεν πρέπει να παραλειφθούν οι επιτυχίες των εκπροσώπων της ΕΠΣΑ στα "ειδικά πρωταθλήματα" για την άνοδο στη Β΄ Εθνική, τα οποία διεξήχθησαν σε διάφορους ομίλους από το Δεκέμβριο του 1965 έως και τον Ιούνιο του 1977. Για τις δυο πρώτες διοργανώσεις (περίοδοι 1965-66 και 1966-67) να τονίσουμε ότι επρόκειτο για κανονικές κατηγορίες (σαν "Γ΄ Εθνική" αναφέρονται στα αρχεία της ΕΠΟ), ενώ στη συνέχεια ήταν προκριματικά τουρνουά που έπονταν των τοπικών διοργανώσεων.
  • Ο Αστέρας Ζωγράφου κέρδισε τον πρώτο τίτλο στα 1967, αλλά η δικτατορία δεν του επέτρεψε να αγωνισθεί την επόμενη χρονιά στη Β΄Εθνική (!)

Πρώτοι σε τίτλους ομίλων (από δυο φορές έκαστος) ανακηρύχθηκαν οι Ορφέας Αιγάλεω και ΠΑΟ Αγίου Δημητρίου.

Αναλυτικά οι πρωτιές:

1967: Αστέρας Ζωγράφου
1970: Αχαρναϊκός
1971: ΠΑΟ Ρουφ, Ορφέας Αιγάλεω
1972: Ηλυσιακός ΑΟ
1973: Ολυμπιακός Λιοσίων
1974: Δόξα Βύρωνα
1975: ΠΑΟ Αγίου Δημητρίου, Ορφέας Αιγάλεω, Εθνικός Αστέρας Καισαριανής
1976: Καλλιθέα ΓΣ
1977: ΠΑΟ Αγίου Δημητρίου

Πέμπτη 28 Ιουλίου 2011

Εθνικοί τίτλοι ομάδων της ΕΠΣ Αθηνών (Α΄ μέρος)



Ο Αχαρναϊκός ήταν η πρώτη αθηναϊκή ομάδα
που κέρδισε τίτλο ομίλου
στο Εθνικό Ερασιτεχνικό
 

Από τη δημιουργία του Εθνικού Ερασιτεχνικού (1977) μέχρι και σήμερα (που ονομάζεται Περιφερειακό Πρωτάθλημα Δ΄ Εθνικής) έχουν κυλήσει 34 ολόκληρες διοργανώσεις. Κατά τη διάρκεια όλων αυτών των χρόνων πάμπολλες ομάδες της Ένωσης Αθηνών (ΕΠΣΑ) έχουν πετύχει να διακριθούν κατακτώντας τίτλους πρωτιάς, που έως το 1982 εξασφάλιζαν την άνοδο για τη Β΄ Εθνική, ενώ στη συνέχεια για τη Γ΄ Εθνική κατηγορία.

Τους τίτλους κέρδισαν 18 διαφορετικοί σύλλογοι, χωρίς να υπολογίσουμε το Κορωπί (2006) και τον Κεραυνό Κερατέας (2008), που μετά το 2005 ανήκουν σε διαφορετική ποδοσφαιρική Ένωση (ΕΠΣΑΝΑ). Είναι χαρακτηριστό ότι μόνο σε οκτώ περιπτώσεις ομάδα της Αθήνας δεν κατάφερε να πάρει πρωτάθλημα ομίλου και συγκεκριμένα τα έτη 1979-1982, 1986, 1987, 1989 και 2005.

Σε αυτή την τελευταία περίπτωση πρωταθλητής αναδείχθηκε ο Αστέρας Τρίπολης με δεύτερη την Κόρινθο, εκτοπίζοντας και τους έξι (!) αθηναίους αντιπάλους τους Αγία Παρασκευή, Ηλιούπολη, Νέα Ιωνία, Αθηναϊκό, Φωστήρα και Ρουφ.


Πολυνίκης σε τίτλους αναδείχτηκε ο ιστορικός Φωστήρας που κατέκτησε τέσσερις συνολικά ανόδους το 1991, το 1994, το 2001 και το 2007. Με τρεις επιτυχίες ακολουθεί ο Αχαρναϊκός (1978-η μόνη ομάδα που ανέβηκε στη Β΄ Εθνική, 1993 και 2000) και με δυο πρωταθήματα έπονται ο Θρίαμβος Νέου Κόσμου (1983, 1988), η Ηλιούπολη (1985, 2006) και το Χαϊδάρι (1990, 2004).

  • Οι υπόλοιποι ήταν κατά σειρά: Χαραυγιακός Ηλιούπολης (1984), Εθνικός Αστέρας Καισαριανής (1992), ΓΣ Μαρκό (1995), Αιγάλεω ΑΟ (1996), ΑΠΕ Αγίας Ελεούσας Αγίας Βαρβάρας (1997), Ατρόμητος Αθηνών (1998), Ακράτητος Άνω Λιοσίων (1999), Θρασύβουλος Φυλής (2002), Ηλυσιακός (2003), Αγία Παρασκευή (2008), ΠΑΟ Ρουφ (2009), Απόλλων Σμύρνης (2010) και ΠΑΟΚ Γλυφάδας (2011).

Τετάρτη 27 Ιουλίου 2011

Αναδρομή στην επταετία 1961-67

Από το 1960 που καθιερώθηκε ο θεσμός της Α΄ Εθνικής, όπως προείπαμε, η Α΄ Κατηγορία της ΕΠΣ Αθηνών απώλεσε σταδιακά μεγάλο μέρος της αίγλης της, αφού τα κορυφαία ονόματά της (ΠΑΟ, ΑΕΚ, Πανιώνιος, Απόλλων Αθηνών) εντάχθηκαν στη μεγάλη κατηγορία. Το 1960 τους ακολούθησε και ο Φωστήρας, ενώ από το 1960-61 και μετά οι συνεχείς "απώλειες" έλαβαν τη μορφή καταιγίδας.
Κάθε αγωνιστική χρονιά, ομάδες ξέφευγαν από τα στενά πλέον τοπικά όρια της Α΄ Αθηνών και ανέβαιναν σε Εθνικά Πρωταθλήματα, πρωτίστως της Β΄ αλλά και της Γ΄ Εθνικής, τα οποία εν τω μεταξύ δημιουργήθηκαν, προστιθέμενα στην ποδοσφαιρική ιεραρχία.



Το 1961 η διοργάνωση της Α' Αθηνών ήταν ένα μίνι πρωτάθλημα 4 ομάδων, με μόλις 6 αγωνιστικές! Οι τρεις πρώτοι της κατάταξης (Αιγάλεω, Ατρόμητος Αθηνών και Αστέρας Γκύζη-τέταρτος ήταν ο Αθηναϊκός) προκρίθηκαν για έναν όμιλο (τύπου) Β΄ Εθνικής, από τον οποίο το Αιγάλεω ανέβηκε τελικά, στην Α΄ Εθνική. Αναίτια, από την Α ΕΠΣΑ αποκλείσθηκε η συμμετοχή των Άρη Αθηνών και Δάφνης, που θα εντάσσονταν ωστόσο την επόμενη περίοδο. Υπήρξε ακόμη, το 1960-61, Α2 κατηγορία (την Α1 αποτέλεσαν οι δυο προαναφερόμενοι σύλλογοι) με 22 ομάδες, Β1 κατηγορία με 26 ομάδες , Β2 κατηγορία με 30 (!) συλλόγους, καθώς και Γ΄ κατηγορία.

Το 1961-62 η Α΄ Αθηνών αποτελείται από οκτώ ομάδες, στο πρότυπο της δεκαετίας του '50. Τον τίτλο κατέκτησε ο Ατρόμητος, ο οποίος πέρασε στον Α΄ όμιλο Νότου ενός πολυσχιδούς τουρνουά για την άνοδο στην Α΄ Εθνική (όπως επίσης και οι υπόλοιποι τέσσερις Σαφράμπολη, Ελευθερούπολη, Αστέρας, Αθηναϊκός), αλλά απέτυχαν όλοι. Τη σύνθεση της Α΄ ΕΠΣΑ συμπλήρωναν η Δάφνη, ο Άρης και ο ΠΑΟ Καλογρέζας.




Την περίοδο 1962-63 με τη δημιουργία της τακτικής Β΄ Εθνικής, είχαμε μαζική αποδυνάμωση του Αθηναϊκού πρωταθλήματος της Α΄ Κατηγορίας, που στερείται πέντε ακόμα συλλόγων. Τον τίτλο της Α΄ Κατηγορίας (13 τώρα ομάδων) παίρνει ο Ηλυσιακός, που προάγεται απευθείας στη Β΄ Εθνική, μαζί με τη δεύτερη Δόξα Βύρωνα.

Το 1964 ήταν η σειρά των γειτόνων Καλογρέζας και Σαφράμπολης, που μεταξύ 12 ομάδων αναδείχθηκαν στις δυο πρώτες θέσεις. Το 1965 τους μιμήθηκαν η ΑΕ Χαλανδρίου και ο Εθνικός Αστέρας της Καισαριανής, ενώ το 1966 οι σύλλογοι αυξάνονται σε δεκαέξι, όμως σημειώθηκαν ανακατατάξεις (προώθηση Αττικού και Αθηναϊκού), λόγω καθιέρωσης της "Γ΄ Εθνικής".

Το σήμα του Άρη Αθηνών, που από το 1966
έχει μετονομαστεί σε Άρης Πετρούπολης
Στα 1967, προωθούνται σε αυτήν οι Πλάτωνας Αθηνών και Αστέρας Ζωγράφου (πρωταθλητής ήταν ο ΑΟ Πετραλώνων) ενώ μετά το πέρας της διοργάνωσης το δικτατορικό καθεστώς της 21ης Απριλίου επιβάλλει το θεσμό των δυο ομίλων, ο οποίος καθιερώθηκε και διατηρείται μέχρι τις μέρες μας.

Πέμπτη 21 Ιουλίου 2011

Η κορυφαία δεκαετία της Ένωσης Αθηνών!



Από το 1968 έως και το 1977, η Α΄ Κατηγορία της Ένωσης Αθηνών γνώρισε σπουδαίες στιγμές. Καθώς η τακτική Γ΄ Εθνική κατηγορία της διετίας 1965-67 καταργήθηκε από το δικτατορικό καθεστώς της "21ης Απριλίου" (αντικαθιστώμενη από ένα περιφερειακό τουρνουά), τα σωματεία της Α΄ ΕΠΣΑ μετείχαν στο ισχυρότερο κατά τεκμήριο τρίτο τη τάξει πρωτάθλημα της χώρας (μετά τις Α΄ και Β΄ Εθνική κατηγορίες).

Το φθινόπωρο του 1967 ξεκίνησε η Α'  Αθηνών, για πρώτη φορά (και έκτοτε) σε δυο ομίλους, των 12 ομάδων έκαστος. Για τα επόμενα δέκα χρόνια, έως και την ίδρυση του Εθνικού Ερασιτεχνικού Πρωταθλήματος, οι σύλλογοι της αφρόκρεμας του Αθηναϊκού ποδοσφαίρου αναδείχθηκαν σε πρωταγωνιστές κατακτώντας πολλές ανόδους στη Β΄ Εθνική κατηγορία.


Πολυνίκης, με τρεις κατακτήσεις τίτλου ομίλων,
αναδείχθηκε το διάστημα 1968-77
ο ισχυρότατος ΠΑΟ Αγίου Δημητρίου
Αναφέρουμε τους πρωταθλητές σε Α΄ και Β΄ όμιλο, ανά αγωνιστική περίοδο:

  • 1967-68: Ίκαρος Αθηνών (56 βαθμοί) και Ποσειδών Γλυφάδας (58)
  • 1968-69: ΑΟ Κορωπίου (53) και ΓΣ Καλλιθέας (58)
  • 1969-70: ΑΟ Πετραλώνων (71) και Αχαρναϊκός ΑΟ (76)
  • 1970-71: ΑΠΟ Ρουφ (76) και ΑΟ Ηλυσιακός (74)
  • 1971-72: ΑΟ Πετραλώνων (79) και ΑΟ Ηλυσιακός (75)
  • 1972-73: Αστέρας Ζωγράφου (78) και Ολυμπιακός Λιοσίων (82)
  • 1973-74: ΠΑΟ Θρίαμβος (43) και ΠΑΟ Αγίου Δημητρίου (46)
  • 1974-75: ΓΑΟ Εθνικός Αστέρας (45) και ΠΑΟ Αγίου Δημητρίου (43)
  • 1975-76: ΓΣ Καλλιθέας (55) και ΑΟΝ Αργυρούπολης (41)
  • 1976-77: Αχαρναϊκός ΑΟ (46) και ΠΑΟ Αγίου Δημητρίου (43)