Το Εθνικό Ερασιτεχνικό Πρωτάθλημα

Η ομάδα της Τριγλίας Ραφήνας, πρωταθλήτρια Α' ΕΠΣΑ 1988 (φωτό Αθανάσιος Πρέντζας και http://www.aotriglia.gr/)

Μέχρι και την περίοδο 1958-59 οι κορυφαίες αθηναϊκές ομάδες (ΠΑΟ, ΑΕΚ, Απόλλων, Πανιώνιος, Αιγάλεω, Αστέρας Αθηνών, Φωστήρ και Αθηναϊκός) μετείχαν στο μεγάλο πρωτάθλημα της Ένωσης Αθηνών. Το 1959 δημιουργήθηκε η Α' Εθνική στην οποία εντάχθηκαν οι τέσσερις πρώτοι (και κατά τεκμήριο ισχυρότεροι σύλλογοι). Οι υπόλοιποι συνέχισαν στην αποδυναμωμένη τοπική διοργάνωση, για να μεταπηδήσουν σύντομα στη Β' Εθνική από όπου τουλάχιστον δυο από αυτούς (Φωστήρας και Αιγάλεω) αναρριχήθηκαν στη μεγάλη κατηγορία.

Για τα αθηναϊκά σωματεία που απέμειναν άρχισε τότε μια αέναη προσπάθεια διάκρισης.
Ο ανταγωνισμός ήταν ιδιαίτερα σκληρός, καθώς η κάθε γειτονιά διέθετε το δικό της εκπρόσωπο που πάσχιζε σκληρά για τη διάκριση. Στο τέλος κάθε περιόδου, από το 1965 και μετά, οι πρώτες ομάδες προκρίνονταν για ένα τουρνουά, το οποίο η ΕΠΟ ονόμασε επίσημα σαν "Γ' Εθνική" και διεξαγόταν σχεδόν παράλληλα με το πρωτάθλημα της Β' Εθνικής.
Από το 1968 και μετά (που οι όμιλοι της Α' ΕΠΣΑ έγιναν δυο) σ' αυτό το θεσμό μετείχαν οι πρώτοι κάθε ομίλου όλων των τοπικών διοργανώσεων της χώρας. Οι σύλλογοι της ΕΠΣΑ, ως αντικειμενικά ισχυρότεροι, κέρδισαν αρκετές πρωτιές και πολλοί από αυτούς πέτυχαν κατά καιρούς την πολυπόθητη άνοδο στη Β' Εθνική.

Ωστόσο, από το 1977-78 που καθιερώθηκε το Εθνικό Ερασιτεχνικό Πρωτάθλημα, οι αθηναϊκοί σύλλογοι απέκτησαν ένα ακόμη δύσβατο σκαλοπάτι στην αναρρίχησή τους. Έκτοτε οι πιο δυνατοί από αυτούς έχουν γράψει τη δική τους ιστορία στη Δ' Εθνική των ομίλων, πότε ερχόμενοι αντιμέτωποι με ομάδες των νησιών του Αιγαίου και πότε με συγκροτήματα της Στερεάς Ελλάδας ή και ακόμη της Κρήτης.

Η περιπέτεια καλά κρατεί!